Perseverance to najbardziej zaawansowanych łazik planetarny NASA
Perseverance, który w czwartek późnym wieczorem wylądował na Marsie to najbardziej zaawansowany łazik planetarny, jakie stworzyła NASA i jaki wylądował na powierzchni Czerwonej Planety. Nic dziwnego, misja kosztowała miliardy dolarów, a amerykańskiej agencji zależało na tym, aby Perseverance przyniósł zupełnie nowe możliwości prowadzenia badań Marsa.
Mnogość systemów pomiarowych i instrumentów badawczych oraz kamer została okupiona oczywiście dość dużymi wymiarami łazika. Perseverance wielkością przypomina miejski samochód i mniej więcej tyle też waży. To właśnie z powodu dość sporej masy pojazdu, NASA musiała zastosować widowiskową, ale jednocześnie niebezpieczną metodę lądowania składającą się z kilku etapów.
Marsjański łazik - jakie technologie zawiera? Fot. NASA/JPL-Caltech
Pierwsze faza wyhamowywania miała miejsce na dużych wysokościach w atmosferze. Gdy kapsuła wyposażona w osłonę termiczną zwolniła z 20 tys. do 1,5 tys. km/h, rozpoczęło się wytracanie prędkości za pomocą specjalnie zaprojektowanego na potrzeby tej misji spadochronu. Dopiero po kilkudziesięciu sekundach takiego opadania łazik podczepiony do modułu wyposażonego w silniki rakietowe został uwolniony. Silniki wyhamowały całą konstrukcję niemal do zera i wtedy łazik został opuszczony na linach i delikatnie posadzony na powierzchni. Cała procedura - często nazywana "siedmioma minutami grozy" - była bardzo niebezpieczna, ale odbyła się bez przeszkód.
Jak duży jest Perseverance i ile waży?
Wróćmy jednak jeszcze do wymiarów Percy'ego, bo jest on dość duży, jak na łazik marsjański. Wielkością przypomina co prawda wysłużonego już łazika Curiosity, jednak znacznie przebija poprzednie - Opportunity, Spirit i Sojourner, od których jest znacznie większy.
Równanie rozmiarów łazików - Sojourner , MER i Curiosity. Perseverance wielkością jest zbliżony do Curiosity (zdjęcie z 2011 roku) fot. NASA/JPL-Caltech
Jak podaje NASA, Perseverance ma 3 metry długości (nie licząc wystającego ramienia), 2,7 metra szerokości i 2,2 metra wysokości. Na Ziemi waży 1025 kilogramów. Przypomina zatem małe auto, ale zarówno od niego, jak i od przeciętnego dorosłego człowieka jest trochę wyższy. Dla porównania poprzedni łazik NASA (Curiosity) ma wymiary 3 x 2,8 x 2,1 metra i waży 900 kilogramów. Nic dziwnego, że amerykańska agencja, przygotowując się do lądowania na Marsie, garściami czerpała z doświadczeń zebranych przy okazji poprzedniej misji.
Perseverance ma też wyciągane ramię o długości 2 metrów (podobnie, jak Curiosity) i wadze 45 kilogramów. Ramię może się obracać i zostało wyposażone w wiertło do drążenia marsjańskich skał, instrumenty badawcze oraz kamerę. Narzędzia te służą oczywiście do pobierania próbek gruntu, który później zostanie zabezpieczony i pozostawiony na powierzchni planety dla przyszłych misji marsjańskich. NASA chce ściągnąć je kiedyś na Ziemię i poddać szczegółowej analizie.
Perseverance ma znaleźć potencjalne ślady życia na Marsie
Perseverance ma m.in. sprawdzić, czy na Marsie mogło istnieć życie, a także dowiedzieć się, czy i w jaki sposób możemy wykorzystać istniejące zasoby Marsa na potrzeby przyszłych załogowych misji. Pozwoli też badaczom lepiej zrozumieć, jakie zagrożenia czyhają na astronautów na Czerwonej Planecie oraz pokazać, czy możliwe jest wykorzystanie dwutlenku węgla z atmosfery do produkcji tlenu. Będzie on kiedyś potrzebny do oddychania oraz uruchomienia silników statku, którym załoga będzie wracać na Ziemię.
Łazik Perseverance fot. NASA/JPL-Caltech via AP
Wraz z łazikiem na Marsa dotarł też eksperymentalny dron Ingenuity, który w przyszłości wykona kilka maksymalnie 90-sekundowych lotów. NASA chce tym doświadczeniem sprawdzić, czy loty wykorzystujące siłę nośną na Marsie są możliwe. Jeśli tak, agencja nie wyklucza wysłania kolejnych dronów, które będą "oczami" dla przyszłych łazików marsjańskich. Ingenuity zostanie natomiast pierwszym helikopterem, który wzbił się powietrze na obiekcie innym niż Ziemia.
