Z analizy PwC wynika, że w ostatnich latach liczba postępowań z Kodeksu karnego skarbowego (KKS) dynamicznie rośnie. Organy administracji skarbowej coraz częściej wszczynają tego typu postępowania wobec menedżerów firm i ich właścicieli.
100 tys. postępowań karno skarbowych
W 2017 r. liczba takich spraw sięgnęła blisko 65 tys., a zgodnie z szacunkami ekspertów PwC w tym roku może wzrosnąć nawet do 100 tys. To wzrost o ponad 50 proc.
- Jednym z przejawów zwiększonej aktywności zreformowanego w formie Krajowej Administracji Skarbowej aparatu skarbowego jest zwiększona liczba wszczynanych i prowadzonych karnych skarbowych postępowań przygotowawczych - mówi Jan Tokarski, dyrektor w dziale prawno-podatkowym PwC.
- Ryzyko sankcji osobistej, dawniej rzadko stosowane w praktyce, w dzisiejszej rzeczywistości staje się jednym ze skutecznie wykorzystywanych instrumentów prawnych w walce o uszczelnienie systemu podatkowego. Stanowi przy tym wyzwanie w wewnętrznym zarządzeniu bezpieczeństwem podmiotów wszystkich podatników funkcjonujących w Polsce i podlegających aktywności kontrolnej fiskusa - dodaje.
Większe ryzyko kar finansowych i zabezpieczenia na majątku
Eksperci PwC zwracają uwagę, że postępowania z KKS coraz częściej są wszczynane równolegle do postępowań podatkowych. Dla menedżerów i przedsiębiorców oznacza to przede wszystkim zwiększone ryzyko sankcji finansowych, które mogą zostać na nich nałożone. Mowa tu karach w wysokości nawet do kilkudziesięciu milionów złotych.
Dodatkowo, organy ścigania znacznie częściej stosują zabezpieczenia na majątku osobistym właścicieli i członków zarządów, takie jak zajęcie hipoteki na nieruchomości lub blokada rachunków bankowych.
- Organy celno-skarbowe wykorzystują od dawna istniejące narzędzia do uszczelniania systemu podatkowego. W toku prowadzonych postępowań podatkowych fiskus nie tylko gromadzi dowody służące uzasadnieniu błędów w rozliczeniach podatkowych, ale dużą energię wkłada w identyfikację osób odpowiedzialnych za powstałe nieprawidłowości. W konsekwencji oprócz nakładania określonych sankcji, stawia także zarzuty karne członkom zarządów, odpowiedzialnym za rozliczenia podatkowe - mówi Marcin Ginel, wicedyrektor w dziale prawno-podatkowym PwC.
Ekspert zwraca uwagę, że te ryzyka są dla przedsiębiorców dużo bardziej istotne, bowiem konsekwencje z tego wynikające materializują się w wyroku skazującym sądu karnego. - I to nie tylko w postaci dodatkowej kary finansowej nakładanej na osobę fizyczną – sprawcę, ale również w formie kary ograniczenia lub pozbawienia wolności oraz np. zakazu pełnienia funkcji w organach spółek prawa handlowego - tłumaczy ekspert.
Kary nie tylko za VAT, czyli kolejne zmiany na horyzoncie
Do tej pory postępowania karne skarbowe były wszczynane głównie w sprawach związanych z podatkiem VAT. - W najbliższym czasie będziemy mieli tu zmianę, czyli większe zainteresowanie organów ścigania również podatkiem CIT - twierdzą eksperci PwC.
Ich zdaniem istotne są również przygotowywane zmiany w funkcjonujących dziś przepisach. Trwają więc prace nad nowelizacją Kodeksu karnego skarbowego, przewidujące m.in. ograniczenie możliwości odstąpienia od wymierzenia kary. Na nowelizację czeka także ustawa o odpowiedzialności karnej podmiotów zbiorowych – w myśl nowych przepisów kary mają zostać zwiększone do 30 mln zł.
