Rozliczenie PIT za 2022 r. No to się zaczęło! Teraz niespodzianki będą wychodzić na jaw?

W usłudze Twój e-PIT dostępne jest już rozliczenie PIT za 2022 r. W tym roku o tyle inne i skomplikowane, że jest wynikową wszystkich wariactw Polskiego Ładu. Ministerstwo Finansów przekonuje, że konieczności dopłat będzie dwa razy mniej niż rok temu, za to zwroty sypną się hojnie. Doradcy podatkowi ostrzegają, że rozliczenie PIT może przypominać ruletkę.

Rozliczenie PIT za 2022 r. jest już dostępne w usłudze Twój e-PIT (m.in. dla zatrudnionych i emerytów/rencistów, samozatrudnieni muszą radzić sobie inaczej). Dla Ministerstwa Finansów czy Krajowej Administracji Skarbowej to sprawdzian - okaże się, czy brudy Polskiego Ładu zostały rzeczywiście zmyte, czy tylko zamiecione pod dywan.

Ministerstwo Finansów przekonuje oczywiście, że wszystko zostało poprawione, a zmiany podatkowe z lipca br. nawet zmniejszyły ryzyko dużych dopłat przy rozliczeniu rocznym za 2022 r. Szacuje, że przed koniecznością dopłaty podatku stanie w 2023 r. około miliona podatników, a nie dwa miliony jak w poprzednich latach.

Resort finansów wylicza także, że tegoroczne rozliczenie podatkowe będzie korzystniejsze niż za 2021 r. dla 20 mln podatników, a dla kolejnych pięciu neutralne. Szacuje, że zwrot podatku z rozliczenia za 2022 r. otrzymają między innymi emeryci czy podatnicy z jednym źródłem przychodu (z wynagrodzeniem od 3,2 tys. zł do 10,3 tys. zł oraz powyżej 12,8 tys. zł), a także wszyscy zleceniobiorcy z jednym źródłem przychodów.

Nieco inną optykę mają doradcy podatkowi. Nie podważając tego, że wiele osób na zmianach zyska (np. zdecydowana większość emerytów czy pracowników z jednym źródłem przychodów) i dostanie zwroty podatku, zwracają uwagę, że inni mogą być zaskoczeni negatywnie. 

  • Więcej o gospodarce przeczytaj na stronie głównej Gazeta.pl
Zobacz wideo Czy warto rozliczać się ze współmałżonkiem? Pytamy ekspertkę

Rozliczenie PIT w 2022 r. zaskoczy pracowników?

Gdzie mogą kryć się haczyki w standardowym zeznaniu PIT-37 (który składają m.in. pracownicy czy emeryci)? Po pierwsze, oberwać można ze strony mechanizmu rolowania zaliczek - którego już nie ma, ale jego duch wciąż może w PIT-ach straszyć.

Mechanizm rolowania zaliczek obowiązywał do końca czerwca 2022 r. - dzięki niemu osobom, którym Polski Ład obniżył pensję zamiast ją podnieść, zaliczki na podatek były zamrożone na poziomie z 2021 r.

Ci, którzy mieli wynagrodzenie do 12,8 tys. zł, przez pierwszą połowę roku mieli pobierane zaliczki w kwocie nie wyższej niż zaliczka z 2021 r. Dopiero w drugiej połowie zastosowano nowe reguły. Być może w zeznaniu rocznym przyjdzie im nawet dopłacić podatek. Mogą być takie osoby, które zarabiają np. 12,5 tys. zł - one powinny liczyć się z tym, że dopłacą podatek

- mówiła Samborska. Kto miał w pierwszej połowie 2022 r. odprowadzane "za niskie" zaliczki na podatek, teraz będzie je musiał dopłacić. 

W rozmowie z "Gazetą Wyborczą" Samborska wskazywała, że na baczności powinny się mieć szczególnie osoby, które w ciągu roku zmieniły pracę, miały więcej niż jedno źródło dochodów albo te dochody w ciągu roku były zróżnicowane - bo po zmianie przepisów pracodawcy nie musieli przeliczać na nowo naszej zaliczki.

Jak wyjaśniała ekspertka, największe kwoty podatku do dopłaty mogą mieć osoby, których dochody roczne przekroczyły 120 tys. zł i które w ciągu roku zmieniały pracę.

To bowiem oznacza, że "nowy" pracodawca, licząc zaliczki, nie uwzględniał dochodu osiągniętego u "starego", a więc od nowa wykorzystywał limit dla progu podatkowego i pobierał zaliczkę według stawki 12 proc. 

- tłumaczyła Samborska. Jednocześnie wskazywała jednak, że indywidualna sytuacja podatników może wyglądać różnie i wiele osób będzie miało zwrot podatku.

Samo Ministerstwo Finansów informuje, że dopłata podatku może być konieczna m.in. przez emerytów łączących pobieranie emerytury z pracą zarobkową czy osoby pracujące na kilka etatów.

  • Pomóż Ukrainie, przyłącz się do zbiórki. Pieniądze wpłacisz na stronie pcpm.org.pl/ukraina

Rozliczenie PIT za 2022 r. już nie dla wszystkich samodzielnych rodziców

Tegoroczny PIT może zaskoczyć też osoby przyzwyczajone do wspólnego rozliczenia z dzieckiem. Do 2021 r. rozwodnicy (czy osoby stanu wolnego), którzy wybrali tzw. opiekę naprzemienną nad dzieckiem/dziećmi (czyli rodzice dzielą się opieką nad potomkami), mogli korzystać z tej preferencji, dzięki temu zaoszczędzając na podatku.

Od 2022 r. Ministerstwo Finansów przycięło tę preferencję, ograniczając ją wyłącznie do tych rodziców, którzy naprawdę sprawują opiekę nad dzieckiem samotnie (m.in. wdów czy wdowców). Resort przekonywał, że tym samym ukróca podatkową patologię wśród rodziców pozostających w nieformalnych związkach.

  • Nie wypełnimy za Ciebie PIT, ale opiszemy i nagłośnimy problemy z rozliczeniem. Masz problem z logowaniem do e-Urzędu Skarbowego? Zaskoczył cię zwrot podatku lub konieczność dopłaty? Daj nam o tym znać w mailu: news@agora.pl

Podatek hipotetyczny? Podobno jest jak yeti, ale może wyjdzie

Jeszcze większym cyrkiem będzie to, że de facto rozliczenie PIT za 2022 r. będzie sporządzane według dwóch porządków prawnych. 

Domyślnie w rządowej aplikacji Twój e-PIT rozliczenie będzie wypełnione na aktualnych zasadach, obowiązujących od lipca 2022 r. (tj. m.in. przez stawce PIT 12 proc., bez ulgi dla klasy średniej). 

Równocześnie jednak Krajowa Administracja Skarbowa będzie dla każdego wyliczała tzw. podatek hipotetyczny, czyli według zasad z pierwszej połowy 2022 r. (dolna stawka PIT 17 proc., ulga dla klasy średniej itd.). Jeśli podatek hipotetyczny okaże się niższy niż ten wykazany przez podatnika w zeznaniu, podatnik otrzyma zwrot różnicy.

Zdaniem Ministerstwa Finansów, podatek hipotetyczny będzie niższy tylko w ok. 0,1 proc. przypadków. Słowem, podatek hipotetyczny niższy od tego wyliczonego przez Twój e-PIT ma być niemal jak yeti - wiele się o nim mówi, ale (prawie) nikt go nie widział. Czas pokaże, czy te szacunki są prawidłowe.

***

Co, jak i kiedy rozliczyć, na co uważać, jakie zmiany w prawie podatkowym weszły w życie, a jakie są szykowane? Więcej na te tematy czytaj pod linkiem: next.gazeta.pl/podatki

Więcej o: