Mikołaj Fidziński

Ministerstwo Finansów od czerwca istotnie poprawia ofertę detalicznych obligacji skarbowych, czyli kierowanych do zwykłych Kowalskich. Powody? Skoro rząd rzucił kamieniem w banki, przekonując, że te wyzyskują Polaków na lokatach, to wypadało, żeby sam tego nie robił na obligacjach. W tle jest także m.in. próba walki z inflacją i nie najlepsze zainteresowanie obligacjami inwestorów instytucjonalnych.

We wtorek 31 maja GUS poda szybki szacunek inflacji za maj. Wszystko wskazuje na to, że będzie on jeszcze wyższy niż ten kwietniowy, który wyniósł 12,4 proc. Na horyzoncie nie tylko kolejne podwyżki, ale i kilka lat z wyraźnie podwyższonym tempem wzrostu cen. A i w te 12,4 proc. nie wszyscy dowierzają, np. były premier Donald Tusk przekonuje, że "prawdziwa inflacja" jest niemal dwukrotnie wyższa.

W ciągu ostatniego miesiąca średnia cena benzyny "95" na stacjach w Polsce poszła w górę o ok. 85 gr za litr, z kolei diesel potaniał o ok. 15 gr. Efekt? Benzyna jest już droższa od oleju napędowego, choć jeszcze niedawno sytuacja wygląda diametralnie inaczej. Dlaczego? Jak wyjaśnia Dawid Czopek, zarządzający Polaris FIZ, to przede wszystkim efekt ruszającego sezonu wakacyjnego.

Dzień Mamy to świetny moment, by rzucić okiem w kilka ważnych statystyk obrazujących polskie mamy. W ciągu 20 lat wiek urodzenia pierwszego dziecka wzrósł o 4 lata, a współczynnik dzietności nie chce drgnąć. Wyzwań i problemów jest całe mnóstwo. Niemal 70 proc. mam boi się, że nie da rady dobrze łączyć opieki nad dzieckiem i pracy.

Na dniach ma w końcu pojawić się zgoda Komisji Europejskiej na uruchomienie Krajowego Planu Odbudowy. Będzie to pierwszy krok to odblokowaniu środków dla Polski. Na razie szacunkowe straty polskiej gospodarki wynikające z braku środków z KPO przekroczyły już 23 mld zł i dalej rosną.

W czwartek Sejm ma odbyć się pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie Konstytucji RP. Zakłada on m.in. poluzowanie konstytucyjnej reguły zadłużenia w ten sposób, aby wyłączone były z niej wydatki na obronność. Choć może to wyglądać dość logicznie w świetle wojny w Ukrainie, to mieszanie w ustawie zasadnicznej wcale nie jest potrzebne.

- Zabijanie gospodarki poprzez podnoszenie stóp procentowych nie rozwiąże problemu inflacji w żadnym czasie - powiedział amerykański ekonomista Joseph Stiglitz, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii w 2001 r. w rozmowie z Bloomberg Television podczas Forum Ekonomicznego w Davos.

Premier Mateusz Morawiecki przekonuje, że Norwegia "pośrednio żeruje" na wojnie w Ukrainie. Oczekuje, że powinna podzielić się wpływami z ropy i gazu. Środki te od lat nie są "przejadane" przez Norwegią na bieżące wydatki, ale trafiają do Norweskiego Państwowego Funduszu Emerytalnego. Ten inwestuje je na całym świecie, w tym w Polsce. Obecnie jego rynkowa wartość to niespełna 11,8 bln koron norweskich, czyli ok. 1,2 bln dolarów (ponad 5 bln złotych).

Morawiecki mówi o Norwegach "żerujących na wojnie w Ukrainie", a ministerka finansów dodaje: "to właściwy czas, aby zacząć głośno mówić o 'solidarity windfall tax'". Koncepcja zakłada jednorazowe opodatkowanie nadzwyczajnych zysków. Rozmawia się o niej także m.in. w Wielkiej Brytanii. Pojawia się pytanie, czy na polskim podwórku też nie ma państwowych spółek, które - używając premierowskiej nomenklatury - "żerują" na wojennym dramacie.

Sprzedaż detaliczna w Polsce w kwietniu br. urosła rok do roku aż o 33,4 proc. w ujęciu cen bieżących oraz 19 proc. po odjęciu efektu inflacji (tj. w cenach stałych). Ten pierwszy odczyt jest najwyższy w historii badań GUS. Ekonomiści zwracają uwagę, że bardzo wysoka dynamika sprzedaży detalicznej to m.in. efekt bazy (punktem odniesienia był lockdownowy kwiecień 2021 r.) oraz migracji z Ukrainy.

Inflacja w Polsce sięgnie 20 proc.? - Nie przewiduję tego - mówi wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin w rozmowie z radiem Plus. Powołując się na prognozy ekonomistów Sasin mówi, że inflacja będzie spadać "już w drugiej połowie roku, pod koniec roku". - Musimy to przetrzymać, niestety wojna zmieniła wszystko - apeluje wicepremier.

Inflacja producencka w Polsce w kwietniu wyniosła aż 23,3 proc. To zdecydowanie najwyższy odczyt w XXI wieku. Inflacja producencka jest traktowana jako wskaźnik, co dalej będzie działo się z inflacją konsumencką - czyli cenami na rachunkach czy sklepowych półkach. Złych wieści inflacyjnych jest więcej. Ceny skupu podstawowych produktów rolnych wzrosły w kwietniu aż o 45 proc. rok do roku. Najnowsze dane z rynku pracy utwierdzają z kolei ekonomistów w przekonaniu, że wciąż rozkręca się nam spirala cenowo-płacowa.

Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w kwietniu br. w Polsce 6626,95 zł - podał w piątek GUS. To kwota o 14,1 proc. wyższa niż przed rokiem. Tempo wzrostu średniej pensji w polskich firmach jest najwyższe od 22 lat.

GPW Benchmark - spółka córka Giełdy Papierów Wartościowych, opublikowała dokument konsultacyjny "Transakcyjne Wskaźniki Referencyjne Stopy Procentowej". Brzmi nudno, ale to właśnie on zawiera opis stopy WIRD, która miałaby zastąpić WIBOR - stawkę, od której zależą raty kredytów. Rząd obiecuje, że nowy wskaźnik obniży poziom rat, ale prezes GPW zauważa, że sama zmiana WIBOR-u na WIRD tego nie sprawi.

Sri Lanka staje się niewypłacalna. To pierwszy raz w historii tego państwa - donoszą BBC i agencja Bloomberga. Władze Sri Lanki już miesiąc temu ogłosiły, że nie uregulują zobowiązań wymagalnych 18 kwietnia. Formalnie jednak miały jeszcze 30 dni, żeby z opóźnieniem wypłacić inwestorom kupony bez większych konsekwencji. Cudu nie było i w środę ostatecznie czas minął. Szef banku centralnego mówi o "prewencyjnej niewypłacalności" kraju.

Import towarów z Rosji do Polski wyniósł w marcu ponad 12,2 mld zł. To najwięcej od lat. Przyczyn należy szukać m.in. we wzroście cen, ale też zapewne we wzmożonych zakupach przed wprowadzeniem sankcji. - To jest rzecz naprawdę niebywała - komentował w środę przewodniczący Platformy Obywatelskiej Donald Tusk. - Polska jest krajem o gospodarce rynkowej, prywatne firmy podejmują decyzje same - odpowiadał mu wicerzecznik PiS Radosław Fogiel.

11,4 proc. - tyle wyniosła inflacja roczna w Polsce w kwietniu br. według najnowszych danych Eurostatu. Najszybsze tempo wzrostu cen w Unii Europejskiej mają m.in. kraje bałtyckie - w Estonii inflacja wynosi już ponad 19 proc.

We wtorek 17 maja rząd przyjął projekt ustawy dotyczącej wsparcia kredytobiorców. Wynika z niego, że wakacje kredytowe będą dostępne wyłącznie dla osób, które zaciągnęły kredyty dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Pierwotnie Ministerstwo Finansów planowało, aby z wakacji kredytowych mogli skorzystać także m.in. inwestorzy, którzy zadłużyli się, by nabyć nieruchomości pod wynajem.

Rząd przyjął we wtorek projekt ustawy zakładającej wsparcie kredytobiorców złotowych. Chodzi m.in. o wakacje kredytowe, czyli możliwość odpuszczenia aż ośmiu rat do końca 2023 r. Rozwiązanie jest bardzo korzystne dla kredytobiorców. Problem tylko w tym, że jest też po prostu jawnym kasowaniem efektu podwyżek stóp ordynowanych przez Radę Polityki Pieniężnej.

PKB Polski urósł w pierwszym kwartale 2022 r. realnie o 8,5 proc. rok do roku - poinformował we wtorek Główny Urząd Statystyczny. To drugi najwyższy wynik w XXI wieku. Ekonomiści nie mają jednak wątpliwości - polska gospodarka już wchodzi w fazę wyraźnego hamowania.