Ostatni raz Europejski Bank Centralny podniósł stopy procentowe w lipcu 2011 roku. Na instytucji ciążyła już duża presja, ponieważ na podobny ruch zdecydowały się banki centralne na całym świecie.
EBC zdecydował się podnieść oprocentowanie bazowe o 50 p.b do poziomu 0,5 proc. Ekonomiści przez długi czas spodziewali się podwyżki o 0,25 proc., jak sygnalizowała Rada Prezesów na ostatnim posiedzeniu. W ostatnich dniach zaczęły się pojawiać informację, że wzrost jednak wyniesie 0,50 proc.
"Rada Prezesów postanowiła podnieść trzy podstawowe stopy procentowe EBC o 50 punktów bazowych. Tak więc od 27 lipca 2022 stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących oraz stopy kredytu i depozytu w banku centralnym wzrosną odpowiednio do 0,50 proc., 0,75 proc. oraz 0,00 proc." - czytamy w komunikacie.
Rada uznała po aktualizacji ocen ryzyka inflacyjnych i wzmocnionego wsparcia dla skutecznej transmisji polityki pieniężnej zapewnionego przez instrument TPI (Transmission Protection Instrument), że taka podwyżka będzie bardziej odpowiednia
TPI, który rada również zatwierdziła swoją czwartkową decyzją, to instrument ochrony transmisji. "Będzie uzupełnieniem zestawu narzędzi Rady Prezesów i może zostać aktywowany w celu przeciwdziałania nieuzasadnionej, chaotycznej dynamice na rynku stanowiącej poważne zagrożenie dla transmisji polityki pieniężnej w strefie euro. Skala skupu w ramach tego instrumentu zależy od tego, jak poważne są zagrożenia dla transmisji polityki pieniężnej. Skup nie jest ograniczony ex ante. Instrument TPI będzie chronić mechanizm transmisji, co pozwoli Radzie Prezesów skuteczniej wypełniać mandat do utrzymania stabilności cen" - wyjaśnia rada.
Powyższe działania mają doprowadzić do powrotu inflacji do docelowego poziomu 2 proc. w średnim okresie. "Na kolejnych posiedzeniach Rady Prezesów stosowna będzie dalsza normalizacja stóp procentowych. Dzisiejsze przyspieszenie odejścia od ujemnych stóp procentowych pozwala Radzie Prezesów przejść do podejmowania decyzji w sprawie stóp procentowych na bieżąco z posiedzenia na posiedzenie. Dalsze kształtowanie stóp procentowych przez Radę Prezesów nadal będzie zależeć od danych".
Analitycy przewiduję, że stopy procentowe wzrosną o kolejne 50 pb. we wrześniu. Jak oceniają w prognozie z końca czerwca ekonomiści Credit Agricole, cykl podwyżek ma się zakończyć w czerwcu 2023 roku. Łącznie stopy procentowe miałyby wzrosnąć o 125 pb.
Obecna sytuacja nie jest jednak łatwa dla strażników euro. Z jednej strony muszą unormować politykę pieniężną. Jeśli jednak zaciągną hamulec zbyt mocno, to zdławią koniunkturę. I tak nie mogą nic zrobić z cenami energii. Trzeba by było więc w ten sposób obniżać ceny innych rzeczy, towarów i usług
- wyjaśnia Martin Lück, główny ekonomista Blackrock, największej na świecie firmy zarządzającej aktywami.
Więcej informacji z kraju i ze świata na stronie głównej Gazeta.pl
Podwyższenie stóp procentowych ma przede wszystkim umocnić euro. Stracą na tym polscy kredytobiorcy, którzy zaciągnęli pożyczkę hipoteczną we wspólnej europejskiej walucie, ponieważ ich raty wzrosną. Jak podaje Business Insider, w Polsce jest 77 tys. takich podmiotów, a ich łączne zadłużenie sięga 19 mld zł.
Rada Polityki Pieniężnej podnosiła stopy procentowe w Polsce przez ostatnie 10 miesięcy. W sierpniu na pewno nastąpi przerwa w tym cyklu, ponieważ RPP zbiera się dopiero po wakacjach we wrześniu. Obecnie stopy procentowe wynoszą 6,5 proc.
Czy będą dalsze podwyżki? Na wystąpieniu po posiedzeniu Rady Adam Glapiński mówił, że jeśli będzie rosła inflacja, to stopy procentowe również. NBP przewiduje jednak, że w wakacje czeka nas szczyt inflacji, a potem będzie ona spadać. Podczas nieformalnej rozmowy z działaczką AgroUnii na molo w Sopocie prezes NBP powiedział, że w tym roku może czekać nas jeszcze jedna, ostatnia w tym roku podwyżka o 25 pb.