Patryk Strzałkowski

Ludzkość ryzykuje przyszłość naszej cywilizacji i życia na Ziemi, jakie znamy - pokazuje przełomowe badanie. Naukowcy po raz pierwszy precyzyjnie wyliczyli granice bezpieczeństwa systemu planety, od których uzależnione jest nasze życie. Większość granic już została przekroczona.

70 lat po pierwszym zdobyciu najwyższego szczytu Ziemi Mount Everest staje się kolejnym zakątkiem planety, który zaśmiecamy. Pracujący tam Szerpa pokazał nagranie, na którym widać śmietnisko pozostawione przez wyprawy w jednym z obozów na trasie na szczyt. Jak zauważył, niektóre firmy wycinają swoje logo z namiotów, by nie było wiadomo, kto pozostawił odpady.

Aleksander Śniegocki, prezes think tanku Instytut Reform, jest gościem Zielonego Poranka Gazeta.pl. Rozmawiamy o unijnym pakiecie Fit for 55 i tym, jak straszą nim politycy. Zapraszamy do oglądania!

- Warszawskie bloki to nasz potencjał - bo ich dachy możemy zamienić w Warszawskie Elektrownie Słoneczne - mówił Jan Mencwel z Miasto Jest Nasze. Stowarzyszenie wraz z inicjatywą Wschód wyszli z inicjatywą tworzenia takich elektrowni i apelują do miasta o wsparcie. Fotowoltaika na dachach ma obniżać rachunki i zanieczyszczenia, ale barier jest sporo - od finansowych po prawne.

9 na 10 osób w Polsce w jakiś sposób angażowało się w ubiegłym roku w pomoc na rzecz innych. To skokowy wzrost, związany głównie z reakcją na wojnę w Ukrainie. Jednak nowe dane pokazują, że pomocy udzielamy raczej doraźnie niż stale, a do tego wybiórczo. Część z nas sceptycznie podchodzi m.in. do pomocy migrantom, a mężczyźni niekoniecznie są chętni do wspierania inicjatyw związanych z prawami kobiet czy osób LGBT.

Czy sklepikarz, urzędnik i kilkudziesięciu innych sąsiadów mogą zbudować swoją elektrownię? Taką na węgiel nie bardzo. Ale ze źródeł odnawialnych jak najbardziej. Kilkudziesięciu mieszkańców Serocka właśnie zaczęło ją zakładać. Na nieczynnym składowisku odpadów.

Cyklon Mocha był jednym z najsilniejszych sztormów w historii, które uderzyły w wybrzeże Mjanmy. Żywioł przyniósł wiatr o prędkości nawet 250 km/h, silne opady i wysokie fale. Skala zniszczeń nie jest znana, wiadomo o co najmniej kilku ofiarach w Mjanmie. Najsilniejsza część cyklonu ominęła gigantyczny obóz uchodźców w Bangladeszu, ale żywioł i tak wyrządził tam ogromne szkody.

Prof. Mirosław Miętus, wicedyrektor IMGW, mówił w Zielonym Poranku Gazeta.pl o El Nino i jego skutkach dla wszystkich kontynentów. Klimatolog zaznaczył, że do Europy gwałtowane zjawiska pogodowe, które wywołuje to zjawisko, mogą pojawić się dopiero w następnym roku. - Jeśli nie 2024, to na pewno 2025 będzie rekordowo gorący - dodał prof. Miętus, odnosząc się do skutków El Nino dla całej planety.

Kanadyjska prowincja Alberta nie radzi sobie z falą pożarów lasów. Ewakuowano 30 tys. osób, na pomoc wezwano wojsko, a z 27 z prawie 90 pożarów jest "poza kontrolą". Susze i upały, które przyczyniają się do takich pożarów, są napędzane przez globalne ocieplenie. Dlatego gorzką ironią może być to, że klęska uderzyła w... wydobycie ropy naftowej w Albercie, zmniejszając je o 319 tys. baryłek dziennie.

Kanadyjska prowincja Alberta wprowadziła w niedzielę stan wyjątkowy. Dziesiątki tysięcy ludzi zostało ewakuowanych z powodu "bezprecedensowych" pożarów. Ich skalę widać na obrazach z satelity - chmura dymu liczy 1500 km i rozciąga się aż za koło podbiegunowe.

Początek maja przyniósł - już kolejną w tym roku - falę upałów w Azji Południowo-Wschodniej. Padł rekord temperatury w Wietnamie i Laosie. Napędzane zmianą klimatu coraz silniejsze fale gorąca to zagrożenie dla zdrowia ludzi czy rolnictwa.

W środku wiosny Hiszpanię, Portugalię i Maroko nawiedziły letnie upały. To nie przypadek - naukowcy w nowym badaniu potwierdzili, że fala gorąca byłaby praktycznie niemożliwa, gdyby nie zmiana klimatu. Upały w tym okresie roku są szczególnie niebezpieczne dla zdrowia, a do tego pogarszają głęboką suszę w regionie.

Nietypowym przypadkiem zajmowali się w majówkę pracownicy Leśnego Ośrodka Rehabilitacji Zwierząt w Kole. Trafił do nich bocian ubrudzony tłuszczem z przyprawami - a konkretnie marynatą do dań z grilla. Po takiej majówce zwierzę potrzebuje kilku dni na dojście do siebie.

- Z czego wynikają cele klimatyczne? Z tego, że nauka mówi, że żebyśmy mogli kontynuować naszą egzystencję jako cywilizacja, rozwijać się, to musimy ograniczyć emisje gazów cieplarnianyc - mówił szef organizacji WWF Polska Mirosław Proppé w rozmowie z Karoliną Hytrek-Prosiecką.

- Kwestie ekonomiczne górują nad kwestiami ekologicznymi. Jeżeli mamy do wyboru kupienie T-shirtu z ekologicznej bawełny, który kosztuje 100 zł, a T-shirt za 30 złotych zrobionego z beznadziejnego materiału, który za trzy miesiące ulegnie zmieszczeniu, to nie zastanawiamy się nad tym, jak to zostało wyprodukowane - mówi w Zielonym Poranki Gazeta.pl Martyna Zastawna, przedsiębiorczyni i ekspertka zajmująca się zrównoważonym rozwojem w biznesie, znana i doceniana na całym świecie.

- Wędkarze byli jednym z pierwszych, którzy alarmowali o katastrofie ekologicznej na Odrze. Teraz obawiają się jej powtórki - mówi w rozmowie z Gazeta.pl szefowa PZW Beata Olejarz. Jej zdaniem to nie kwestia, "czy" dojdzie do ponownych problemów, ale gdzie i w jakiej skali. - Rzeki traktujemy jako miejsce, gdzie można zrzucić ścieki, może i śmieci, stare opony - mówi.

Ze zbiornika Czernica wyłowiono 100 kg martwych ryb, a w wodzie potwierdzono gwałtowny wzrost ilości złotej algi. To wydzielane przez nią toksyny doprowadziły do masowego wymierania ryb w Odrze. Nie wiadomo, czy i tym razem jej zakwit był przyczyną śmierci zwierząt. Ale widać już pierwsze sygnały tego, przed czym ostrzegają ekolodzy - Odra nie jest bezpieczna.

- Czas spojrzeć na klimat jako na wyzwanie dla wszystkich, a nie temat do wojny na Twitterze - mówiła w Zielonym Poranku Gazeta.pl. Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, szefowa ClientEarth prawnicy dla Ziemi. W tym tygodniu jej organizacja pokazała projekt ustawy o ochronie klimatu.

Choć przez zimę łatwo o tym zapomnieć, to poprzednie lato - szczególnie na zachodzie Europy - było rekordowe. Zebrane przez naukowców dane pokazują skalę suszy i fal upałów, których doświadczyliśmy. A zmiana klimatu nie powiedziała ostatniego słowa - nasz kontynent ociepla się szybciej niż jakikolwiek inny na Ziemi.

Po nałożeniu sankcji na rosyjski węgiel w Polsce została dziura - i rząd zasypał tę dziurę pieniędzmi. W domowych piecach przepaliliśmy miliardy złotych. Za węgiel płaciliśmy 2-3 razy więcej, a zarobiły na tym głównie zagraniczne firmy. I teraz od węgla z importu jesteśmy uzależnieni. Zapytaliśmy rządu i ekspertów, czy i jak możemy się od tego uzależnienia odciąć.